بوی بد دهان (Halitosis) که از نظر پزشکی هالیتوزیس نام دارد، یک بیماری شایع است که افراد را در هر سنی تحت تاثیر قرارمیدهد. عدم درمان بوی بد دهان باعث میشود به اعتماد بنفس و ارتباطات اجتماعی فرد آسیب برساند. با این حال نیازی به نگرانی نیست چون راهها و درمانهای زیادی برای کنترل و درمان بوی بد دهان وجود دارد.
- هالیتوزیس چیست؟
- علت بوی بد دهان چیست؟
- عدم رعایت بهداشت فردی
- خشکی دهان در افراد
- رفلاکس معده
- مشکلات لثه و پوسیدگی دندان
- مصرف نوشیدنی و نیکوتین
بوی بد دهان از عوامل مختلفی به وجود میآید، اما باید به این نکته توجه داشته باشید که شایعترین علت آن، عدم رعایت بهداشت دهان و دندان است. انواع مختلفی از غذاهایی که میخورید، هنگامی که ذرات غذا در دهان فرد باقی میمانند، باعث میشود باکتریها آنها را در دهان تجزیه کرده و گازهای بدبو به وجود بیاورند. حتی ممکن است بیماریهایی مثل بیماری لثه، خشکی دهان، مشکلات کلیوی و کبدی همگی نقش زیادی در ایجاد بوی بد دهان داشته باشند.
هالیتوزیس چیست؟
↑اصطلاح پزشکی برای بوی بد دهان است. ممکن است بوی بد دهان مقطعی یا بلندمدت باشد، به خصوص بعد از خوردن سیر، پیاز یا غذاهای تند. اگر به دنبال درمان خود هستید بهتر است که بدانید هالیتوزیس نشاندهنده این است که شما نیاز به بهداشت دهان و دندان و درمان بوی بد دهان دارید و حتی این وضعیت ممکن است بر قسمت های دیگر بدنتان تاثیر بگذارد. یافتن علت اصلی هالیتوزیس اولین قدم در درمان این مشکل است.
علت بوی بد دهان چیست؟
↑برخی از افراد دچار عفونتهایی در ناحیه بینی، گلو، حلق و حتی سینوس میشوند که با درمان آنها میشود موفق به درمان بوی بد دهان شد. خشک شدن دهان، استرس، اضطراب و افسردگی، روزهداری، مصرف الکل، سیگار کشیدن و حتی برخی از داروها نیز میتوانند موجب بوی بد دهان شوند.
در برخی از افراد بوی بد دهان از معده بوده و به همین دلیل ابتدا باید مشکل اصلی و علت بوی بد دهان را تشخیص داد سپس اقدام به درمان بوی بد دهان کرد. در ادامه به چندین راهکار اصلی این موضوع اشاره میکنیم. بهصورت خلاصه علل بوی بد دهان ناشی از موارد زیر است:
- خشکی دهان در افراد
- رفلاکس معده
- مشکلات لثه و پوسیدگی دندان
- مصرف نوشیدنی و نیکوتین
- عدم بهداشت فردی

عدم رعایت بهداشت فردی
↑وجود غذا و مادههای غذایی در دهان و لابهلای دندانها موجب بو و پوسیدگی دهان میشود که با مسواک زدن و نخ دندان به راحتی میتوانید کامل این میکروبها را در دهان خود حذف کنید که موجب بوی بد نگردد. در غیر این صورت، اگر رعایت نکنید موجب بیماری لثه با عنوان پریودنتال میگردد و باید به دنبال درمان بوی بد دهان بود.
خشکی دهان در افراد
↑اصلیترین علت بوی بد دهان در صبح خشکی دهان افراد است. در طول شب ترشح بزاق بدن کم میشود به همین دلیل در صبح بوی بد دهان را تجربه خواهیم کرد. بزاق دهان به دلیل خاصیت ضد باکتری که دارد، وقتی کاهش پیدا میکند موجب بوی نامطبوعی در دهان خواهد شد.
رفلاکس معده
↑جریان معکوس حرکات معده باعث ایجاد بوی بد دهان میشود. در طول شب غذاهای داخل معده به کیسه صفرا برمیگردند و اسیده معده به وجود میآید.
مشکلات لثه و پوسیدگی دندان
↑عفونتهای لثه برای شما خطراتی به وجود میآورد که موجب بیماریهایی مانند عقب نشینی لثه، بیماری پریودنتال که باعث تشدید بوی بد دهان است میشود. از نشانههای این بیماری درد مداوم در لثهها، تب و پوسیدگی در دندانها میباشد که یکی از نشانههای نیاز به درمان بوی بد دهان است.

مصرف نوشیدنی و نیکوتین
↑سیگار کشیدن باعث خشک شدن دهان و ایجاد بوی نامطبوع میشود که حتی به مرور زمان روی تنفس افراد هم تاثیر میگذارد. از دیگر علتهای بوی بد دهان میتوان نوشیدنیهای الکل دار و یا نوشیدنیهایی که داخل آن از پیاز، سیر و قهوه استفاده میشود و بوی تندی دارد اشاره کرد که حتی ممکن است تا سه روز در نفس افراد اثر آن حس شود.
علت بوی بد دهان در کودکان
↑کودکان بیشتر از بزرگسالان دچار بوی بد دهان میشوند که والدین باید به آن رسیدگی کنند. مواردی که بیشتر باید رعایت شود مانند توجه به بهداشت دهان کودک، خشک نشدن دهان کودک، پرهیز از غذاهای تند و ویزیت دکتر دندان پزشکی هر شش ماه یکبار برای درمان بوی بد دهان باید انجام دهید.
بیماریهایی که باعث بوی بد دهان میشوند!
↑علاوه بر مواردی که در بالا به آن اشاره شد بیماریهای دیگری موجب بوی بد دهان میشود که شامل موارد زیر است:
- مشکلات سینوسی، دهان یا گلو
- بیماری یا نارسایی کلیه و کبد
- آپنه خواب
- دیابت
- انسداد روده
- پنومونی آسپیراسیون
- برونشکتازی
- کتواسیدوز
درمان بوی بد دهان
↑درمان بوی بد دهان یکی از معضلهای میباشد که ممکن است افراد زیادی با آن درگیر باشند. چند راه آسان برای خلاص شدن از شر بوی بد دهان وجود دارد. در ادامه مقاله با روشهای خانگی و تخصصی درمان بوی دهان با دارو آشنا خواهید شد.
روشهای خانگی برای درمان بوی بد دهان چیست؟
↑به این نکته توجه کنید که، از بین رفتن بوی بد چیزی که میل کردهاید ممکن است تا سه روز طول بکشد تا از سیستم بدنی شما خارج شود. در موارد زیر به درمانهای خانگی بوی بد دهان میپردازیم:
- استفاده از مسواک و نخ دندان
بیشتر مسواک و نخ دندان بکشید و بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت کنید. دو بار در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید تا بقایای مواد غذایی و پلاکها از بین بروند. بعد از خوردن غذا حتما مسواک بزنید (یک مسواک در محل کار یا مدرسه داشته باشید تا بعد از ناهار مسواک بزنید) مسواک خود را هر سه تا چهار ماه یکبار عوض کرده و سعی کنید حداقل یک بار در روز از نخ دندان یا پاککننده بین دندانی برای درمان بوی بد دهان استفاده کنید.

- استفاده از دهان شویه
دهان خود را برای محافظت بیشتر در برابر باکتریها و خلاص شدن از شر آنها با دهانشویه بشویید. پوششی که بطور عادی روی زبان شما وجود دارد میتواند باعث ایجاد باکتری شود. لیسههای زبان به طور خاص برای اعمال فشار یکنواخت در سطح ناحیه زبان و پاک کردن هرگونه تجمع باکتری طراحی شدهاند.
- رعایت در خوردن برخی از مواد غذایی
از خوردن غذاهای تند از جمله پیاز و سیر که نفس شما را ترش میکند دوری کنید. خوردن نعناع و جویدن آدامس بعد از شام به بهبود بوی نفس شما کمک میکند. باکتریهای دهان عاشق شکر هستند و از آن برای تولید اسید استفاده میکنند. جویدن آدامس بدون قند نیز باعث تحریک ترشح بزاق میشود. که به شستشوی ذرات غذا و باکتریها کمک میکند.
- مرطوب نگه داشتن دهان
دهان خود را مرطوب نگهدارید اگر بزاق کافی تولید نشود، ممکن است دچار پوسیدگی دندان و بوی بد دهان شوید. اگر دهانتان دائما خشک است در طول روز آب فراوان بنوشید. همچنین میتوانید شبها از یک مرطوبکننده استفاده کنید تا هوای خانهتان را مرطوب نگه دارد.
- مصرف میوه و سبزیجات راه درمان بوی بد دهان
میوه و سبزیجات بیشتر استفاده کنید، گوشت کمتر بخورید. سیب، هویج، کرفس و سایر میوهها و سبزیجات سفت به پاک کردن پلاکهای ایجاد کننده بو و ذرات غذا از دهان شما کمک میکنند.

درمان بوی بد دهان با دارو
↑بوی نامطبوع دهان میتواند یک مشکل دائمی یا مقطعی را برای شما به همراه داشته باشد. اما تنها راه درمان قطعی بوی بد دهان شستشوی دقیق و مداوم است که هم با روشهای سنتی و خانگی هم با داروهای شیمیایی نیز ممکن است. اگر مشکل بوی بد دهان از معده و رفلاکس معده باشد باید برای درمان بوی بد دهان، دارویهای درمانی اسید معده را مصرف نمایید. در ادامه به قرصهای مناسب در زمینه رفع بوی بد دهان میپردازیم:
- دی اکسید کلر: نوعی محلول که قابلیت ضد میکروبی، ضد عفونی و اکسیدکنندگی دارد که در درمان قارچ، باکتری و ویروس بسیار موثر است.
- اشتوتزن: این قرص به دلیل اینکه حاوی کلروفیل میباشد در کاهش بوی بد دهان موثر است. روش مصرف آن در روز 2 الی 3 عدد است.
- لاکتوگام: نوعی قرص جویدنی و پروبیوتیک که برای درمان بوی بد دهان و باکتریها موثر است.
- مترونیدازول: از این قرص بیشتر برای نابودی عفونتهای لثه استفاده میشود.
- سایمتیدین: این دارو برای رفع بوی بد دهان و مشکلات گوارشی به کار میرود.
- چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
هر شش ماه یکبار به دندانپزشکی بروید این کار باعث تشخیص زودتر بیماری میشود و بوی بد زودتر درمان خواهد شد. اگر پس از ایجاد تغییرات همچنان بوی بد دهان دارید، دندانپزشک شما ممکن است تشخیص دهد که یک بیماری جدیتری باعث بوی بد دهان شما شده است، ممکن است لازم باشد برای یافتن علت بو به یک متخصص داخلی مراجعه کنید.
سخن پایانی
↑بوی بد دهان یک بیماری شایع میباشد که ممکن است اعتماد بنفس شما را پایین آورده و باعث خجالت شود. اما بوی بد دهان چیزی نیست که از آن خجالت بکشید این مشکل میتواند ناشی از خشکی دهان و بیماری لثه و خرابی دندان باشد.
زمانی که بوی بد دهان دارید تمیز نگهداشتن دهان و دندان خود را هر روز به طور منظم انجام دهید و سعی کنید سبک زندگیتان را تغییر دهید. برای درمانهای خانگی از غذاهای بودار، تند و سیگار دوری کنید، استفاده منظم از مسواک، دهانشوی و نخ دندان کمک زیادی به شما میکند. با روشهای که مطرح شد از شر بوی بد دهان خلاص شوید.